در دنیای امروز به‌رغم تغییرات نامتعارف در سبک زندگی و همچنین فشارهای روانی که به دلایل مختلفی نظیر مسائل شغلی و اقتصادی، برنامه‌های سخت روزانه، روابط اجتماعی و.. برای انسان به وجود آمده، آرامش وی را تحت تأثیر قرار داده و او را با مشکلات زیادی روبرو کرده است. یکی از این مشکلات، بی خوابی است. خواب را می‌توان یکی از نعمت‌های الهی دانست که تمام خستگی‌های ذهنی و جسمی انسان را التیام بخشیده و عملکرد و بازدهی وی را بهبود می‌بخشد. به همین دلیل بروز هرگونه مشکل و اختلال در خواب می‌تواند بر سلامت عمومی بدن تأثیرات سوءی گذاشته و بیماری‌های زیادی را برای انسان به دنبال داشته باشد.
اگر از دسته افرادی هستید که از مشکلات بی خوابی و یا عدم کیفیت خواب رنج می‌برید، مطالعه این مطلب را از دست ندهید!
اختلالات خواب چیست ؟
خواب یکی از اصلی‌ترین نیازهای حیاتی انسان است که فواید زیادی را برای روح و جسم انسان به دنبال دارد. یک خواب باکیفیت فوایدی ازجمله تقویت حافظه، رفع مشغله‌های ذهنی و آرامش اعصاب، کاهش استرس و اضطراب، افزایش تمرکز، رفع کسالت و خستگی، ثبات وزن و.. را به همراه دارد. در مقابل نیز، نداشتن خواب کافی می‌تواند انرژی جسمی و روحی افراد را تحلیل داده و سلامت کلی آنها را تحت تأثیر قرار دهد. در علم پزشکی، هرگونه مشکل و ناهنجاری که نظم خواب افراد را برهم زده و کیفیت و کمیت آن را مختل می‌کند را با عنوان ” اختلالات خواب” می‌شناسند.
اختلالات خواب شامل دسته‌ای از بیماری‌هاست که بر کیفیت و مدت‌زمان خواب تأثیر می‌گذارند. به گفته متخصصان حوضه پزشکی، بیش از ۱۰۰ نوع اختلال خواب وجود دارد. از شایع‌ترین اختلالات خواب می‌توان به سخت به خواب رفتن و سخت بیدار شدن، خواب نامنظم، مشکل در بیدار ماندن، رفتارهای نامتعارف در خواب و مهم‌تر از همه بی خوابی اشاره کرد. متأسفانه بی خوابی یکی از شایع‌ترین و آزار دهنده‌ترین نوع اختلال خواب است که بر سلامت و کیفیت زندگی افراد، تأثیرات فراوانی به جاگذاشته و به یکی از جدی‌ترین معضل‌هایی تبدیل‌شده است که تمام جوامع بشری با آن روبرو هستند.
انواع بی خوابی
اختلال بی خوابی طیف گسترده‌ای از مشکلات است که بر کمیت و کیفیت خواب افراد تأثیر می‌گذارد. به‌طورکلی مشکل بی خوابی در سه دسته بی خوابی گذرا، بی خوابی حاد و بی خوابی مزمن تقسیم‌بندی شده که مشکلات، دلایل و روش درمان هرکدام از آنها با یکدیگر متفاوت است.
- بی خوابی گذرا
بی خوابی گذرا همان‌طور که از نام آن پیداست، دوره‌ی کوتاهی داشته و معمولاً بین چند روز تا یک هفته طول می‌کشد. بی خوابی گذرا شایع‌ترین نوع بی خوابی است که اغلب به دلیل فشارهای روانی و عوامل استرس‌زا مانند مشکلات شخصی، مسائل خانوادگی‌و روابط اجتماعی، شرایط شغلی و اقتصادی و به‌طورکلی تغییرات ناخوشایند و ناگهانی زندگی، به‌صورت موقتی برای افراد رخ‌داده و با برهم زدن نظم خواب آنها، آنها را دچار بی خوابی می‌کند. بی خوابی گذرا معمولاً با کسب آرامش و رفع منشأ استرس درمان شده و خواب فرد به چرخه‌ی طبیعی خود بازمی‌گردد.
- بی خوابی حاد یا کوتاه‌مدت
بی خوابی حاد معمولاً نتیجه‌ی مسائل استرس‌زا و معمولاً عوارض دارویی است که بین ۱ تا ۶ ماه ممکن است زمان‌بر باشد. ازجمله شرایطی که موجب بروز و حتی طولانی‌تر شدن این نوع بی خوابی می‌شود، می‌توان به مشکلات روحی نظیر جدایی و یا مرگ عزیزان، عوارض بیماری، مشکلات روحی مثل استرس و اضطراب و حتی عوارضی مانند قطع مصرف داروهای خاص مثل قرص‌های خواب‌آور زولپیدم یا آلپرازولام و حتی ترک مواد مخدر و داروهای اعتیادآور اشاره کرد.
- بی خوابی مزمن
افرادی که دچار بی خوابی مزمن می‌شوند، معمولاً کم‌خوابی و بی خوابی را بیش از سه بار در هفته تجربه کرده و این وضعیت بین چند ماه و حتی بیش از یک سال می‌تواند ادامه‌دار باشد! بی خوابی مزمن می‌تواند افراد را با مشکلات عاطفی و روحی‌و جسمی روبرو کرده و حتی حواس فرد مبتلا را با اختلالات جدی مواجه کند.
متأسفانه بی خوابی مزمن نتیجه‌ی مستقیم مشکلات روانی است و در دو نوع اولیه و ثانویه شناخته می‌شود؛ این بدان معناست که این اختلال می‌تواند برگرفته از ناراحتی و مشکلات روحی بوده و یا از یک بیماری خاص ناشی شود.
بیشتر بخوانید : قوی ترین داروهای گیاهی درمان افسردگی
دلایل بی خوابی
به‌طورکلی بسته به نوع بی خوابی، دلایل بروز آن می‌تواند متفاوت باشد. بااین‌حال از شایع‌ترین دلایل اختلال بی خوابی حاد و مزمن، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- علت بی خوابی حاد :
- عوارض بیماری
- عوارض دارویی
- ناراحتی‌ها و دردهای روحی و جسمی
- فشارهای روانی و اضطراب شدید
- تداخل در برنامه خواب معمولی
- عوامل محیطی نظیر گرما و سرما، آلودگی نوری و صوتی و..
- علت بی خوابی مزمن :
- افسردگی و بیماری‌های روحی
- اختلالات روانی
- مشکلات سیستم عصبی
- استرس و اضطراب مزمن
- بیماری‌های خاص
- احساس درد در شب
همچنین، دلایل دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند موجب برهم زدن نظم خواب شبانه و بروز بی خوابی شوند. به‌عنوان‌مثال، برخی از این موارد عبارت‌اند از:
- تکرر ادرار
- وسواس
- میگرن
- کمبود منیزیم
- رژیم غذایی نامناسب
- شام دیر وقت
- عوارض انسداد ریه
- یائسگی
- عوارض بارداری
- سندروم پای بی‌قرار
- و..!
مقایسه داروهای خواب آور و عرقیات گیاهی
از آنجایی که خواب یکی از لازمه‌های سلامتی انسان بوده و تأثیر زیادی در تأمین انرژی و بهبود عملکرد جسم و روح وی دارد، همواره حفظ کیفیت و کمیت آن از اهمیت بالایی برخوردار است. پزشکی مدرن برای بهبود عملکرد خواب و درمان اختلال بی خوابی افراد، مصرف بسیاری از قرص‌ها و داروهای آرامبخش و خواب‌آور را توصیه می‌کند. با تمام تأثیرگذاری مثبتی که داروهای شیمیایی در رفع بی خوابی افراد می‌گذارند، اما در بسیاری از موارد بروز عوارض جانبی زیادی نظیر سرگیجه و بی‌حالی، کاهش هوشیاری، ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره، افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های ذهنی مانند آلزایمر، خشکی دهان و.. سبب شده است تا افراد، از مصرف این داروها خودداری کرده و به دنبال راه‌های درمانی دیگری باشند.
یکی از بهترین راه‌های مقابله با اختلال بی خوابی، مصرف داروهای گیاهی است که به‌واسطه ذات طبیعی خود، نه‌تنها به درمان مشکلات بی خوابی کمک می‌کنند، بلکه هیچ‌گونه عوارض جدی برای بدن نداشته و سلامت دیگر ارگان‌های انسان را تهدید نخواهند کرد. داروها و عصاره‌های طبیعی مانند عرقیات گیاهی یکی از اصلی‌ترین و تأثیرگذارترین داروهایی است که قرن‌هاست پزشکان طب سنتی برای درمان مشکلات روحی و جسمی انسان از آنها استفاده می‌کنند. خوشبختانه استفاده از این عرقیات بسیار آسان بوده و به راحتی می‌توان مصرف آنها را در رژیم غذایی خود قرار داد.
گیاهان دارویی موثر در رفع استرس و بی خوابی
عرقیات گیاهی از پرخاصیت‌ترین داروهای گیاهی است که سرشار از املاح مفید و مغذی برای بدن بوده و به‌واسطه این خواص، می‌توانند در درمان ضعف‌های روحی و جسمی بدن بسیار مفید باشند. برخی از این عرقیات با خواص آرامبخش خود، می‌توانند بسیاری از فشارهای روحی انسان مانند استرس، اضطراب و دیگر ناراحتی‌های وی را بهبود بخشیده و خواب راحتی را برای آنها به همراه داشته باشند. در ادامه با بهترین عرقیات گیاهی مؤثر در رفع بی خوابی‌های شبانه، آشنا می‌شویم:
1. گلاب
عصاره گل رز و یا همان گل محمدی، یکی از ارزشمندترین عصاره‌های گیاهی ازلحاظ ارزش غذایی و خواص درمانی است. گلاب نه‌تنها در حوضه پخت‌وپز و زیبایی مصرف می‌شود، بلکه به دلیل خواص درمانی فوق‌العاده خود، در بهبود بسیاری از ضعف‌ها و بیماری‌های انسان نیز تأثیرگذار بوده و بسیار پرکاربرد است. ازجمله تأثیرات فوق‌العاده گلاب می‌توان به تقویت حافظه، رفع استرس و اضطراب و آرامش خاطر اشاره کرد که موجب رفع فشارهای روانی و درمان بیماری‌های ناشی از آن مثل بی خوابی و حتی بدخوابی خواهد شد.
برای خرید گلاب به فروشگاه اینترنتی شفاءهربال مراجعه کنید.
2. بابونه
بابونه را می‌توان یکی از پرخاصیت‌ترین گیاهان داروی مؤثر در کسب آرامش و تمدد اعصاب دانست. عصاره و عرق بابونه یکی تسکین‌دهنده و آرامبخش طبیعی است که می‌تواند مشکل بی خوابی افراد را رفع کرده و خوابی راحت و آرام را برای آنها به دنبال داشته باشد.
علاوه بر خواص آرامش‌بخش این گیاه، می‌توان به دیگر فواید آن برای بهبود و تقویت سیستم ایمنی، تسکین دردهای عضلانی و درد قاعدگی، پاک‌سازی و طراوت پوست، تسکین سردردهای میگرنی، بهبود دیابت، تقویت و بهبود مشکلات گوارشی مخصوصاً معده و… اشاره کرد.
برای خرید عرق بابونه به فروشگاه اینترنتی شفاءهربال مراجعه کنید.
3. اسطوخودوس
اسطوخودوس که به آرامبخش گیاهی نیز معروف است، از تأثیرگذارترین داروهای طبیعی برای رفع بی خوابی‌های شبانه است. گیاه اسطوخودوس با خواص تسکین‌دهنده و آرامش‌بخش خود موجب رفع استرس و اضطراب افراد شده و با رفع این تنش‌های روحی، خواب راحت و عمیقی را برای آنها به همراه خواهد داشت.
برای خرید عرق اسطوخودوس به فروشگاه اینترنتی شفاءهربال مراجعه کنید.
4. سنبل الطیب
گیاه سنبل‌الطیب یکی از قدیمی‌ترین گیاهان دارویی ریشه‌دار است که قرن‌هاست در طب سنتی برای درمان بیماری‌ها و مشکلاتی مانند استرس و فشارهای روحی، سردردهای عصبی و همچنین درمان بی خوابی های شبانه استفاده می‌شود. سنبل الطیب به‌واسطه خواص و فوایدی که برای آرامش اعصاب به همراه دارد، نه‌تنها در آسیا بلکه امریکا و اروپا نیز بسیار پرطرفدار بوده و برای تمدد اعصاب و درمان بی خوابی استفاده می‌شود.
5. گل ساعتی
عصاره و یا دمنوش گل ساعتی از گل، ساقه و برگ های خشک شده گیاه به دست می آید. سالهاست که در طب سنتی از این گیاه برای حفظ آرامش، کاهش استرس و اضطراب و همچنین بهبود خواب شبانه استفاده می شود. در علم مدرن نیز، طبق مطالعات انجام شده، تاثیرات مثبت گیاه گل ساعتی در درمان مشکلات بی خوابی و بهبود کیفیت خواب اثبات شده است. همین امر سبب شده است تا این گیاه یکی از درمان های سنتی پرطرفدار در رفع استرس و بی خوابی شناخته شود.
سوالات متداول
بی خوابی شبانه انواع و علل مختلفی دارد، اما وجه اشتراک تمام آنها، فشارهای روانی مانند استرس و اضطراب‌های شدید است. برای درمان این اختلال، معمولاً با استفاده از داروهای گیاهی و شیمیایی آرامبخش می‌توان به بهبود کیفیت و کمیت خواب می پردازند.
احساس خستگی بعد از خواب، می‌تواند از دلایل مختلفی نشئت بگیرد. برخی از این دلایل عبارت‌اند از استرس و اضطراب، افسردگی، نگرانی و.. . ساده‌ترین راه مقابله با این مشکل، نوشیدن عرقیات و دمنوش های آرامش‌بخش است.
تکان خوردن در خواب مخصوصا پرش دست و پا، معمولا بخاطر فشارهای روانی مانند استرس و اضطراب، نگرانی های شدید، افسردگی، نشخوار فکری و.. میباشد؛ که با مصرف نوشیدنی های آرامبخش و کسب آرامش می توان به بهبود خواب و داشتن شبی آرام کمک کرد.